Tarhana, yoğurt, domates, biber ve çeşitli sebzelerle fermente edilip kurutularak yapılan geleneksel bir Türk gıdasıdır. Kurutma ve asidik yapısı sayesinde uzun ömürlüdür; ancak saklama koşulları ve nem oranı bozulma süresini doğrudan etkiler.
Saklama Süresi ve Koşulları
| Tarhana Türü | Oda Sıcaklığı | Buzdolabında | Dondurucuda | Notlar |
|---|---|---|---|---|
| Kuru/toz tarhana | 6-12 ay | 1-2 yıl | 2-3 yıl | Hava almayan kapta, serin ve kuru yerde |
| Pişmiş tarhana çorbası | 1 gün | 2-3 gün | 1 ay | Hava geçirmez kapta, +4°C altında |
Mikro Bilgi:
Kuru tarhana, nem ve hava ile temas etmediği sürece oda sıcaklığında 1 yıla kadar, buzdolabında ise 2 yıla kadar tazeliğini koruyabilir. Pişmiş tarhana çorbası ise buzdolabında 2-3 gün içinde tüketilmelidir.
Bozuk Tarhana Zehirler mi?
Evet, bozulmuş tarhana veya tarhana çorbası tüketmek gıda zehirlenmesine yol açabilir. Özellikle küf, bakteri veya maya üremiş tarhanada mide bulantısı, kusma, ishal ve karın ağrısı gibi belirtiler görülebilir. Küf oluşmuş tarhanada mikotoksin riski vardır ve bu toksinler pişirme ile yok olmaz.
Kuru Tarhana ve Toz Tarhana Bozulur mu?
- Kuru ve toz tarhana, nemli ortamda saklanırsa küflenebilir, ekşi kokabilir ve topaklanma gösterebilir.
- Hava almayan, serin ve kuru bir yerde saklanırsa aylarca bozulmadan kalır.
- Açıkta, nemli veya sıcak ortamda bırakılan tarhana ise 2-3 hafta içinde bozulma riski taşır.
Kuru Tarhana Buzdolabında Ne Kadar Saklanır?
Kuru tarhana, buzdolabında hava geçirmez bir kapta 1-2 yıl boyunca tazeliğini koruyabilir. Buzdolabında saklamak, özellikle sıcak ve nemli iklimlerde küf ve böceklenme riskini büyük ölçüde azaltır.
Pişmiş Tarhana Çorbası Bozulur mu?
Evet, pişmiş tarhana çorbası oda sıcaklığında 1 gün, buzdolabında ise 2-3 gün içinde bozulmaya başlar. Daha uzun süre bekletilecekse porsiyonlanıp dondurucuya atılabilir (1 ay).
Tarhananın Bozulduğu Nasıl Anlaşılır?
- Koku: Ekşi, rutubetli, küflü veya alışılmadık kötü bir koku
- Renk: Parlak turuncudan mat, gri, yeşil veya siyaha döner; üzerinde beyaz, yeşil veya mavi küf lekeleri
- Doku: Topaklanma, yapışkanlık, aşırı kuruma veya böceklenme
- Tat: Ekşi, acı, fermente veya alışılmadık bir tat
- Görünüm: Yüzeyde pamukçuk, küf, böcek veya larva varsa kesinlikle tüketilmemeli
Mikro Bilgi:
Tarhanada küf oluşumu, gözle görülmeyen mikotoksinlerin de oluştuğu anlamına gelir; bu toksinler pişirme ile yok olmaz ve sağlık için tehlikelidir.
Bozuk Tarhana Yersek Ne Olur?
Bozulmuş tarhana veya tarhana çorbası tüketmek şu risklere yol açabilir:
- Mide bulantısı, kusma
- Karın ağrısı, ishal
- Baş dönmesi, halsizlik, ateş
- Küflü tarhanada uzun vadede karaciğer hasarı ve bağışıklık sistemi zayıflığı
Küflü, ekşi kokulu veya tat değişimi gösteren tarhana kesinlikle tüketilmemelidir.
Uzman Yorumu 👩🔬
“Tarhana, doğru koşullarda saklandığında uzun süre taze kalabilir. Ancak nemli ve hava alan ortamda küf, böcek ve ekşi koku oluşumu hızlanır. Küf, renk ve koku değişimi varsa kesinlikle tüketilmemelidir. Bozulmuş tarhana, ciddi gıda zehirlenmesine yol açabilir.”
Evde Denedik 🏠
Geçen yıl yaptığım tarhanayı cam kavanozda, serin bir dolapta sakladım; 10 ay boyunca taze kaldı. Oda sıcaklığında açıkta bıraktığım tarhana ise 3 hafta sonra hafif ekşi kokmaya ve topaklanmaya başladı. Pişmiş tarhana çorbasını buzdolabında 2 gün sakladım, 3. günün sonunda hafif ekşi bir koku ve yüzeyde köpüklenme oluştu.
Sık Sorulan Sorular ❓
Tarhana kaç günde bozulur?
Kuru tarhana oda sıcaklığında 6-12 ay, buzdolabında 1-2 yıl; pişmiş tarhana çorbası ise buzdolabında 2-3 gün içinde bozulur.
Bozuk tarhana zehirler mi?
Evet, özellikle küflü veya kötü kokulu tarhana ciddi gıda zehirlenmesine yol açabilir.
Kuru/toz tarhana bozulur mu?
Evet, nemli ortamda küflenir, ekşi kokar ve topaklanır.
Kuru tarhana buzdolabında ne kadar saklanır?
1-2 yıl boyunca tazeliğini korur.
Pişmiş tarhana çorbası bozulur mu?
Evet, buzdolabında 2-3 gün içinde bozulur.
Tarhananın bozulduğu nasıl anlaşılır?
Ekşi koku, küf, renk değişimi, topaklanma ve tat bozulma belirtisidir.
Bozuk tarhana yersek ne olur?
Gıda zehirlenmesi, mide bulantısı, kusma, ishal ve karın ağrısı görülebilir.