Haydari, süzme yoğurt, sarımsak ve çeşitli baharatlarla hazırlanan, soğuk olarak servis edilen bir mezedir. Yoğurtlu ve taze malzemeler içerdiği için uygun koşullarda saklanmazsa hızla bozulabilir. Özellikle yaz aylarında oda sıcaklığında bırakılan haydari, kısa sürede bakteri üremesine açık hale gelir.
Saklama Süresi ve Koşulları
| Saklama Şekli | Dayanma Süresi | Notlar |
|---|---|---|
| Oda sıcaklığı | 2-4 saat | Sıcak havada bu süre daha da kısalır |
| Buzdolabında (ev yapımı) | 3-5 gün | Hava geçirmez kapta, +4°C altında |
| Buzdolabında (hazır, açılmış) | 4 gün | Koruyucu içeriyorsa 7-10 güne kadar |
| Dondurucuda | 1 ay | Çözülünce kıvamı değişebilir |
Mikro Bilgi:
Yoğurtlu mezelerde sarımsak ve tuz, bakteri üremesini yavaşlatır; ancak ev yapımı haydari buzdolabında 3-5 gün içinde tüketilmelidir. Hazır haydarilerde koruyucu varsa bu süre 7-10 güne kadar çıkabilir.
Haydari Bozulduğu Nasıl Anlaşılır?
- Koku: Ekşi, asidik veya alışılmadık kötü bir koku yayar.
- Görünüm: Yüzeyde küf, beyaz/yeşil lekeler veya sıvı tabaka oluşumu.
- Doku: Aşırı sulanma, yapışkanlık veya topaklanma.
- Tat: Ekşi, acı, fermente veya alışılmadık bir tat.
- Renk: Matlaşma, koyulaşma veya sararma.
Mikro Bilgi:
Bozulmuş haydaride ekşi koku ve küf oluşumu en belirgin işarettir. Küf ve ekşi tat fark edildiğinde kesinlikle tüketilmemelidir.
Haydari Kaç Günde Tüketilmeli?
- Ev yapımı haydari: Buzdolabında 3-5 gün içinde tüketilmelidir.
- Hazır, açılmış haydari: Buzdolabında 4 gün, koruyucu içeriyorsa 7-10 gün içinde tüketilmelidir.
- Oda sıcaklığında: 2-4 saatten fazla bekletilmemelidir.
- Dondurucuda: 1 ay saklanabilir; ancak çözülünce kıvamı değişebilir.
Mikro Bilgi:
Haydarinin üzerini zeytinyağı ile kaplamak, hava ile temasını azaltır ve tazeliğini korumasına yardımcı olur.
Bozuk Haydari Zehirler mi?
Bozulmuş haydari tüketmek, özellikle küf ve bakteri üremesi nedeniyle gıda zehirlenmesine yol açabilir. Belirtiler arasında mide bulantısı, kusma, ishal, karın ağrısı ve ateş bulunur. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olanlar için risk daha yüksektir. Hazır haydarilerde katkı maddeleri ve koruyucular olsa da, bozulmuş ürünler kesinlikle tüketilmemelidir.
Mikro Bilgi:
Bozulmuş yoğurtlu mezelerde üreyen bakteriler ve toksinler, pişirme veya ısıtma ile yok olmaz; bu nedenle şüpheli haydari asla yenmemelidir.
Uzman Yorumu 👩🔬
“Haydari, yoğurt ve taze malzemelerle hazırlandığı için buzdolabında 3-5 gün, hazır ve koruyuculu ise 7-10 gün içinde tüketilmelidir. Ekşi koku, küf, renk ve doku değişimi varsa kesinlikle yenmemelidir. Bozulmuş haydari, ciddi gıda zehirlenmesine yol açabilir.”
(Kaynak: Nefis Yemek Tarifleri, KızlarSoruyor, Medical Park, Migros)
Evde Denedik 🏠
Geçen hafta evde yaptığım haydariyi hava geçirmez kapta buzdolabında sakladım. 4. günün sonunda hafif ekşi bir koku ve yüzeyde sulanma başladı. Hazır haydariyi ise açtıktan sonra 6 gün boyunca taze kullandım; 7. günün sonunda tadında ve kokusunda belirgin bir değişiklik fark ettim.
Sık Sorulan Sorular ❓
Haydari kaç günde bozulur?
Ev yapımı haydari buzdolabında 3-5 gün, hazır haydari 4-10 gün içinde bozulmaya başlar.
Haydari bozulduğu nasıl anlaşılır?
Ekşi koku, küf, renk değişimi, sulanma ve tat bozulma belirtisidir.
Haydari kaç günde tüketilmeli?
Ev yapımı 3-5 gün, hazır haydari 4-10 gün içinde tüketilmelidir.
Bozuk haydari zehirler mi?
Evet, bozulmuş haydari gıda zehirlenmesine yol açabilir.